Fragment książki pt. "Meta Skrypt Lidera" Jacka Santorskiego, Jarosław Szulski & Co Dom Wydawniczy, 2014:
„Role „trójkąta dramatycznego” – Prześladowcy, Ofiary i Wybawiciela – to „skrypty życiowe” i skrypty zachowań, które w życiu zawodowym i prywatnym podświadomie lub świadomie stosuje większość ludzi. Wchodzimy w te role dlatego, że są wygodnymi stereotypami, które pozwalają przeżywać jeszcze raz dobrze poznane emocje. Ich odgrywanie zwiększa jednak konflikty i napięcia, zamiast pomóc rozwiązać problem. Świadomi liderzy potrafią dostrzec u siebie i swoich pracowników sytuacje, w których zaczyna rządzić „trójkąt dramatyczny”, i skutecznie im przeciwdziałać.
60% – Szacunkowo taki odsetek dni roboczych traci się przez negatywne emocje w pracy. Tzw. trójkąt dramatyczny te emocje potęguje.
Jak nie wpaść w „trójkąt dramatyczny”?
Technika „aikido”:
Gdy Prześladowca mówi: „To przez ciebie!”, odpowiedz: „Myślę o tym w inny sposób. Dlaczego uważasz, że jestem w pełni odpowiedzialny za to wydarzenie?”
Technika „empatycznej abstynencji”:
Gdy Ofiara stwierdza: „Okradli mnie i zostałem bez środków”, odpowiedz, nie angażując się emocjonalnie: „Rozumiem, że nie widzisz źródeł finansowania tego projektu”. Mów o faktach, nie uczuciach.
Technika „stawiania granic”:
Gdy Wybawiciel mówi: „Widzę, że jest z tobą bardzo źle”, odpowiedz: „Dziękuję za troskę. Mam kłopot, w którym sobie radzę. Gdy będę potrzebował pomocy, powiem ci”.
Technika „kamizelki z goreteksu”:
Wyobraź sobie, że masz kamizelkę, która przepuszcza przez ciebie słowa i emocje innych (pozwala ci angażować się w swoją pracę i relacje, a jednocześnie chroni cię od brania do serca żalów, oskarżeń, ataków i innych agresji związanych z trójkątem dramatycznym).
Jak ustrzec się przed „trójkątem dramatycznym” – wyjść poza „skrypt”?
W jakie role wchodzisz najczęściej – jakie konkretne zachowania wtedy podejmujesz? W jakie role wchodzą najczęściej twoi współpracownicy/podwładni – jakie konkretne zachowania podejmują? Jakie nastawienie (poglądy, założenia na temat świata, własne „teorie” na temat cech, motywacji poszczególnych osób) podkręca twoje wejście w „trójkąt”? Na jakie role, zachowania innych osób wciągających cię w „trójkąt” masz najmniejszą odporność? Skąd mogły się brać odgrywane w dzieciństwie? Czyje zachowania wpisywały cię w role Ofiary, Wybawcy i Prześladowcy? Kto robił dla ciebie „protezy” w przeszłości – od kogo nauczyłeś się tak grać (rodzice, rodzeństwo, „autorytety” filmowe, pierwszy szef, przyjaciel)? Jakie „korzyści” daje ci granie tych ról? Prześladowca – wyładowanie złości, Wybawiciel – narcystyczne „robię coś dla innych, bo jestem kimś specjalnym”, Ofiara – ucieczka od odpowiedzialności. Od której korzyści możesz być uzależniony?”