W każdej skutecznej organizacji znajdziemy lidera, który łączy wizję, charyzmę i niezachwianą pewność siebie. Ta siła często wynika z narcyzmu – cechy, która może zarówno inspirować, jak i destrukcyjnie oddziaływać na otoczenie.
Niezbędny Element Przywództwa
Narcyzm nie zawsze jest wadą – odpowiednia jego dawka pomaga liderom wierzyć w siebie, inspirować innych i podejmować trudne decyzje. Ta pewność siebie daje zespołowi stabilny punkt odniesienia, a także pozwala wytrwać w obliczu krytyki.
Gdy Lęk Staje się Trucizną
Jednak narcyzm to broń obosieczna. Manfred Kets de Vries wyróżnia dwa jego oblicza:
- Konstruktywni narcyzi – mają zdrową samoocenę i empatię, konsultują decyzje i dążą do sukcesu dla dobra całej organizacji.
- Reaktywni narcyzi – maskują swoje lęki arogancją, są głodni władzy, nie tolerują krytyki i otaczają się pochlebcami.
Wpływ na Organizację
Reaktywny narcyzm niszczy kulturę organizacyjną. Pojawia się:
- Promowanie „klakierów”, a eliminowanie krytycznych głosów
- Przerzucanie winy w dół, a zasług w górę
- Tworzenie „komory echa”, gdzie lider słyszy tylko to, co chce
W dłuższej perspektywie prowadzi to do chaosu i irracjonalnych decyzji.
Jak Wspierać Rozwój Lidera?
Dla coachów i współpracowników kluczowe jest:
- Zadawanie pytań zamiast konfrontacji – np. „Jak Twój zespół odbierze tę decyzję?”
- Akcentowanie korzyści – zmiany nie powinny być przedstawiane jako naprawianie wad, lecz jako szansa na lepsze wyniki.
- Tworzenie mechanizmów kontroli rzeczywistości – anonimowy feedback czy konsultacje zewnętrzne pomagają liderom dostrzec prawdę.
Droga do Zrównoważonego Przywództwa
Zmiana nie następuje szybko, ale możliwa jest transformacja. Kluczowy przełom następuje, gdy lider zrozumie, że pokazanie wrażliwości wzmacnia jego pozycję, a nie ją osłabia.
Narcyzm nie jest czymś, czego należy się pozbywać, lecz czymś, co należy równoważyć. Najlepsi liderzy to ci, którzy łączą wiarę w siebie z pokorą i gotowością do słuchania trudnych prawd.